Festiwal Fabuły 2022: Po sąsiedzku
Fabuł potrzebujemy nie tylko do chwilowej ucieczki przed trudną rzeczywistością. Chodzi o coś więcej – by zrozumieć i oswoić świat, musimy mieć i język, i opowieści. Spotkajmy się zatem w Centrum Kultury ZAMEK – ze świetną, różnorodną literaturą, daleką od łatwych recept, oczywistych odpowiedzi i szybkich ocen.
Dziś na poruszającą historię możemy się natknąć za drzwiami domu. Bywa, że spotykamy ją w drodze do sklepu, na szkolnym czy uczelnianym korytarzu. Albo w przychodni, gdzie przyjęła nas sfrustrowana kolejnym zbyt długim dyżurem lekarka. Albo w domu przyjaciół, u których zamieszkała ukraińska rodzina. Jesteśmy między pandemią, wojną, katastrofą klimatyczną a kolejnym kryzysem gospodarczym. W tych okolicznościach łatwiej o odruch serca albo o nagły lęk, o słuszny i mobilizujący gniew, ale i o obezwładniającą bezradność. Tak między innymi działa na nas rzeczywistość opowiadana w mediach przez polityków, dziennikarzy czy ekspertów od nauk społecznych. Gdzie tu miejsce na literaturę z fikcyjną fabułą?
To pytanie bałamutne. Fabuła potrzebna jest nam nie tylko do chwilowej, przyjemnej ucieczki przed trudną rzeczywistością, nie tylko zamiast tabletki szybkiego i łatwego pocieszenia. Nowe historie miłości i śmierci, krzywdy, bohaterstwa i łajdactwa, losy aktualnych wędrówek, kolejne końce i początki naszych prywatnych i wspólnych światów trzeba ułożyć w dobre opowieści. Ale nie chodzi o abstrakcje czy idee, nie o propagandę, nawet nie o kolejny ładnie wykadrowany w słowie reportaż. Chodzi o świat wokół – by go zrozumieć i oswoić, potrzebujemy języka i fabuły.
W kryzysie opieramy się odruchowo na tym, co jest wokół – intymne, po sąsiedzku, niepozorne, ale zaskakująco trwałe. Codzienność, choć ostatnio często podważana, radyklanie się nie zmienia (jeszcze nie nasza, jeszcze nie tu i teraz). To dobry moment, by ją docenić, spojrzeć inaczej i mieć na nią wpływ na własnych warunkach.
Tegoroczny Festiwal Fabuły temu sprzyja – autorki i autorzy zaproszeni na wydarzenie opisują świat na wyciągniecie ręki, z bliska, boleśnie bezpośrednio. Ze świetną literaturą, daleką od łatwych recept, oczywistych odpowiedzi i szybkich ocen, możemy spotkać się w Centrum Kultury ZAMEK w kilku odsłonach. Sąsiadów możemy poznać nie tylko za progiem czy w innym województwie, ale w bliższej i dalszej zagranicy, co dziś szczególnie ważne. Tym razem gościć będziemy literatury: czeską, anglosaską oraz – z wdzięcznością i wsparciem – ukraińską.
Stały festiwalowy cykl poświęcamy kanonowi, jego rewindykacji, zmianie, a może i wywróceniu. Znawcy literatury spojrzą na wielką klasykę oraz listy lektur ze świeżej perspektywy, bardzo przekonująco. Pokażemy przy okazji ich – znakomite i ważne! – książki. Pożytek mogą mieć z tego nie tylko przyszli maturzyści i maturzystki.
Jak w każdej edycji ciekawi jesteśmy debiutów. Tym razem początkującym prozaikom oddaliśmy dwa spotkania. Jedno jest prezentacją nowych książek – debiutanci i debiutantki w prozie komplikują pytania o tożsamość lokalną, polską i europejską oraz brawurowo poczynają sobie ze stylem. Drugie spotkanie, wyjątkową noc w historycznych zamkowych przestrzeniach, oddaliśmy do dyspozycji studentkom i studentom sztuki pisania, nowego kierunku na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, którzy wciąż pracują nad swoimi pierwszymi książkami – zaskoczą nas pod każdym względem.
Rdzeń Festiwalu to najnowsze dzieła uznanych autorek – współczesna polska proza stoi wybitnymi pisarkami! Proponują one nowe formy, wykorzystują gatunki, eksperymentują z narracją. Znajdują nieopisane czy zapomniane tematy, tworzą fascynujące bohaterki.
Przed dwoma laty spotkać mogliśmy się tylko wirtualnie, do dziś pamiętamy widmowy Zamek. Ale przecież udało się wtedy zrobić Festiwal, zdalne spotkania miały życzliwą publiczność, a my, organizatorzy, nauczyliśmy się paru rzeczy, które teraz ułatwiają odbiór festiwalowych wydarzeń.
W 2022 roku zapraszamy do Centrum Kultury ZAMEK – spotkajmy się na żywo, będzie intensywnie, ale nie aż tak, by nie było czasu na majowe słońce na zamkowym dziedzińcu, na wymianę poglądów, bycie ze sobą oraz z pisarkami i pisarzami nie tylko podczas spotkań. Tej bliskości nic nie zastąpi – dziś jest ona ważna z wielu powodów.
Jeśli jednak ktoś nie może być w Poznaniu, zapraszamy na stronę Zamku i do oglądania relacji na żywo w mediach społecznościowych (łatwo znaleźć nas na przykład pod hasłem ZamekCzyta).
Proponowane przez nas fabuły – książki, rozmowy, wykłady, debata czy sesja poddająca wywrotowym interpretacjom współczesną literaturę – są przygodami, które wciągając w świat przedstawiony, pozwalają lepiej żyć w świecie realnym.
Sąsiadka, sąsiad, także ci z festiwalowej sceny i widowni, to czasem najbliżsi nam obcy, od ich poznania można zacząć próbę zrozumienia świata – nie tylko tego za progiem.
Marcin Jaworski, kurator Festiwalu Fabuły 2022
Tegoroczna edycja Festiwalu odbyła się w dniach 25–28.05.2022 roku.
_ _
Granatowe tło, a na nim żółta łodyga zwieńczona żółtym kwiatem w kształcie otwartej książki. W lewym górnym rogu napis: Festiwal Fabuły. I daty: 25–28 maja 2022.
Festiwal Fabuły 2020
Zbliżenie na ekrany komputerów, na których widać gości łączących się online. W tle moderatorzy spotkań w Sali Wielkiej. / fot. M. Kaczyński
Dwoje prowadzących trzyma mikrofony w rękach i wita uczestników festiwalu. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu kurator festiwalu prowadzący spotkanie. Delikatnie się uśmiecha, a jego wzrok jest skierowany w stronę ekranu. / fot. M. Kaczyński
Moderatorzy spotkania siedzą na fotelach. Mają skupione miny. W tle widać duży ekran i sylwetki gości festiwalu. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na ekran w Sali Wielkiej. Widać na nim dwoje gości, którzy mają w uszach słuchawki. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu jedna z moderatorek spotkania. Patrzy na wprost obiektywu, ubrana jest na czarno. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na ekran w Sali Wielkiej. Na ekranie jedna z pisarek, w domowym zaciszu. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu jeden z moderatorów spotkania. Jego wzrok skierowany jest na ekran z gośćmi spotkania. Jego prawa dłoń podpiera głowę, w skupieniu słucha wypowiedzi gości. / fot. M. Kaczyński
Moderator spotkania siedzi na fotelu w Sali Wielkiej i wysłuchuje wypowiedzi pisarki, która łączy się z nim przez internet. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu panowie od transmisji na żywo, a w tle dużo sprzętu komputerowego, na którym widać sylwetki gości. Zdjęcie zrobione z większej odległości, od tyłu. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na ekran kamery, która nagrywa i rejestruje spotkanie. W tle rozmazana sylwetka prowadzącego. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu panowie od transmisji na żywo. Zdjęcie wykonane z boku, widać liczny sprzęt komputerowy i zaplecze Sali Wielkiej. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu panowie od transmisji na żywo, a w tle dużo sprzętu komputerowego, na którym widać sylwetki gości. / fot. M. Kaczyński
Zdjęcie Sali Wielkiej: ustawionych stołów z komputerami i urządzeniami do transmisji na żywo i osób, które zajmują się transmitowaniem spotkań. / fot. M. Kaczyński
Na fotelach w Sali Wielkiej siedzą moderator rozmowy oraz pisarka, opowiadająca o swojej książce. / fot. M. Kaczyński
Na pierwszym planie sprzęt komputerowy rejestrujący spotkanie, a w tle wykładowca akademicki, stojący przy pulpicie, opowiada o literaturze. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu sprzęt komputerowy rejestrujący spotkanie, na ekranach widoczne są miniaturki gości oraz identyfikacja wizualna festiwalu. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na prof. Przemysława Czaplińskiego podczas jego wykładu. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na pisarkę Izabelę Morską, która pozuje ze swoją książką pt. "Znikanie". / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na prof. Przemysława Czaplińskiego podczas jego wykładu. / fot. M. Kaczyński
Zdjęcie ekipy technicznej, dzięki której oglądamy transmisje na żywo z Zamku. W tle widać sprzęt komputerowy i gościa, który wygłasza wykład. / fot. M. Kaczyński
Autorka czyta fragmenty swojej książki, a moderator rozmowy słucha jej z uwagą. Pisarka siedzi na wprost obiektywu, a sylwetka prowadzącego jest widoczna z boku. / fot. M. Kaczyński
Autorka czyta fragmenty swojej książki, a moderator rozmowy słucha jej z uwagą. Teraz pisarkę widać z boku, a prowadzącego na wprost. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na pisarkę, która czyta fragmenty swojej książki. Trzyma w prawej dłoni mikrofon, a książka leży na jej kolanach. / fot. M. Kaczyński
Na pierwszym planie konsoleta nagłośnieniowa, a w tle sylwetki gości w Sali Wielkiej. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na prowadzącego spotkanie. Siedzi na fotelu i trzyma w ręku mikrofon. / fot. M. Kaczyński
Ogłoszenie laueratek Poznańskiej Nagrody Literackiej. Goście w sali wielkiej w skupieniu spoglądają w ekran. fot. M. Kaczyński
Ogłoszenie laueratek Poznańskiej Nagrody Literackiej. Goście w sali wielkiej oglądają materiał filmowy przedstawiający sylwetkę Krystyny Miłobedzkiej fot. M. Kaczyński
Ogłoszenie laueratek Poznańskiej Nagrody Literackiej. Goście w sali wielkiej wpatrzeni w ekran z widoczną prof. Bogumiłą Kaniewską fot. M. Kaczyński
Ogłoszenie laueratek Poznańskiej Nagrody Literackiej. Goście w sali wielkiej wpatrzeni w ekran z widocznym prezydentem Poznania Jackiem Jaśkowiakiem fot. M. Kaczyński
Ogłoszenie laueratek Poznańskiej Nagrody Literackiej. Goście w sali wielkiej słuchają widocznej na ekranie Moniki Glosowitz fot. M. Kaczyński
Wykład prof. Ingi Iwasiów o „Moralności pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej fot. M. Kaczyński
Spotkanie z Agnieszką Pajączkowską prowadzenie: Inga Iwasiów. fot. M. Kaczyński
Prowadzący spotkanie Krzysztof Hoffman z mikrofonem w ręku, zadaje pytanie bohaterkom spotkania. Fot. M. Kaczyński
Spotkanie z Agnieszką Pajączkowską na pierwszym planie prowadząca czytająca fragment książki, w tle widoczny ekran z uśmiechniętą bohaterką spotkania. Fot. M. Kaczyński
Spotkanie z Moniką Glosowitz i Joanną Żabnicką prowadzenie: Krzysztof Hoffmann fot. M. Kaczyński
Grupowe zdjęcie organizatorów festiwalu. Na środku na fotelu siedzi jeden z prowadzących spotkanie, a po bokach kucają kobieta i mężczyzna. Panuje radosna atmosfera. / fot. M. Kaczyński
Rozmowa organizatorów i gości tuż przed spotkaniem. Dwie osoby siedzą na fotelach, a dwie skupione są wokół nich. / fot. M. Kaczyński
Cztery osoby siedzą na fotelach w Sali Wielkiej. Każdy ma swój stoliczek, a na nich książki, wodę mineralną i kartki papieru. Kobieta siedząca w środku trzyma w ręce telefon. / fot. M. Kaczyński
Zdjęcie ekranu w Sali Wielkiej, a na nim pisarka, która zasłania twarz dużym kubkiem z ludowym motywem. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na poetkę Ingę Iwasiów. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na książki pisarza, którego sylwetka jest widoczna w tle. / fot. M. Kaczyński
Na zdjęciu organizatorzy i panowie zajmujący się transmisjami na żywo. Zdjęcie wykonane z boku, widać liczny sprzęt komputerowy. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na moderatorkę spotkania Bogumiłę Kaniewską. W jednej dłoni trzyma książkę, a w drugiej mikrofon. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na moderatora spotkania. Na kolanach trzyma podkładkę z kartkami i mówi do mikrofonu. Zdjęcie wykonane z boku. / fot. M. Kaczyński
Moderator spotkania siedzi na fotelu w Sali Wielkiej i wysłuchuje wypowiedzi pisarki, która łączy się z nim przez internet. / fot. M. Kaczyński
Zdjęcie pisarki, która czyta tekst z kartki. Ujęcie z boku. Pisarka jest ubrana na czarno, uwagę przykuwają jej mocno rude włosy. / fot. M. Kaczyński
Ekipa realizująca festiwal pozuje wspólnie do zdjęcia. Wszyscy mają na twarzach maseczki. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na ekrany komputerów, na których widać programy do relacji na żywo i sylwetki gości. / fot. M. Kaczyński
Ekipa realizująca festiwal od tyłu. Robią wspólne zdjęcie, a ich twarze są widoczne na ekranie ustawionym przed nimi. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na pisarza, który patrzy w stronę ekranu. Ma skupiony wyraz twarzy. Na kolanach trzyma książkę, a w ręce trzyma mikrofon. Na stoliku przed nią widoczne są inne książki oraz dzbanek z wodą. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na pisarkę, która czyta fragment z kartki. Ujęcie od tyłu, w tle widać skupioną twarz moderatorki spotkania. / fot. M. Kaczyński
Moderator rozmowy widoczny jest znad ekranów komputerów z boku. Jego sylwetka i twarz są ostre, natomiast to, co na pierwszym planie nie. / fot. M. Kaczyński
Rozmówczyni siedzi na fotelu, skierowana w stronę ekranu, na którym widać twarz pisarki łączącej się przez internet. Za fotelem ustawiona jest kamera, która nagrywa całe spotkanie. / fot. M. Kaczyński
Zbliżenie na ekran komputera, na którym widać twarze i sylwetki gości. Na zapisie są one czarno-białe. / fot. M. Kaczyński
Kurator festiwalu siedzi na fotelu w Sali Wielkiej i ogląda na ekranie wywiad z poetką Krystyną Miłobędzką. / fot. M. Kaczyński
Zdjęcie ekranu w Sali Wielkiej. Na filmie widać poetkę Krystynę Miłobędzką w domowym zaciszu, wśród roślin. Poetka stoi do nas tyłem i patrzy przez okno. / fot. M. Kaczyński
Kurator festiwalu siedzi na fotelu w Sali Wielkiej i ogląda na ekranie wywiad z poetką Krystyną Miłobędzką. / fot. M. Kaczyński
Na pierwszym planie kamera rejestrująca spotkanie. W tle widać pisarkę i moderatorkę spotkania, które żywo rozmawiają o literaturze. / fot. M. Kaczyński